Współczynnik izolacyjności akustycznej przegrody (np. okna, ścian, itp.) jest wyrażany w dB (decybel) i określa wartość redukcji hałasu, którego źródło znajduje się poza przegrodą.
Im większa wartość współczynnika, tym lepsza izolacyjność akustyczna przegrody. Z uwagi na fakt, że parametry akustyczne określane są na postawie skali logarytmicznej przyjmuje się, że zmniejszenie wartości hałasu o 10 dB oznacza realnie jego redukcję o około 50%.
Jak deklarować właściwości akustyczne okien?
Zgodnie z normą EN 14351-1 właściwości akustyczne należy deklarować przy użyciu wartości:
- Rw – ważonego wskaźnika izolacyjności akustycznej właściwej,
- Ctr – widmowego wskaźnika adaptacyjnego dla dźwięków o niskiej i średniej częstotliwości,
- C – widmowego wskaźnika adaptacyjnego dla dźwięków o średniej i wysokiej częstotliwości.
Prawidłowy zapis powinien wyglądać: Rw ( C ; Ctr )
Wskaźnik izolacyjności akustycznej właściwej RA1 oraz RA2
Jeżeli źródłem hałasu są:
- źródła hałasu bytowego (rozmowa, muzyka, radio, TV),
- zabawa dzieci,
- ruch kolejowy ze średnią i dużą prędkością,
- ruch na drodze szybkiego ruchu > 80 km/h,
- samoloty odrzutowe w małej odległości,
- zakłady przemysłowe emitujące głównie hałas średnio i wysokoczęstotliwościowy
wymagania dotyczą wskaźnika RA1 = RW + C.
Jeżeli źródłem hałasu są:
- ruch uliczny miejski,
- ruch kolejowy z małymi prędkościami,
- śmigłowce,
- samoloty odrzutowe w dużej odległości,
- muzyka dyskotekowa,
- zakłady przemysłowe emitujące głównie hałas nisko i wysokoczęstotliwościowy
wymagania dotyczą wskaźnika RA2 = RW + Ctr.
Wartości wskaźników C i Ctr mają wartości ujemne (C = -1 -3 dB, Ctr = -4 -8 w zależności od konstrukcji okna), a zatem wartości RA1 i RA2 są zawsze mniejsze od wartości Rw.
Metody określania izolacyjności akustycznej okien
Izolacyjność akustyczną Rw ( C ; Ctr ) (wg EN 14351-1, zał. B, pkt. B.1) okien należy określić za pomocą:
- Metody 1: wartości tabelarycznych zgodnie z załącznikiem B normy EN 14351-1+A1
lub
- Metody 2: badań
Metoda 1: Określenie izolacyjności akustycznej okien z szybami zespolonymi IGU za pomocą wartości tabelarycznych:
Ogólne warunki stosowania procedury określania współczynnika Rw(C;Ctr) dla okna, na podstawie danych dla IGU: stałe i otwierane okna jednoramowe i przepuszczalność powietrza min. klasa 3.
Schemat postępowania przy wyznaczaniu izolacyjności akustycznej Metodą 1 na przykładzie okna:
- jednoskrzydłowego,
- o wymiarach 1600 x 1700mm,
- zaopatrzonego w 2 uszczelki,
- charakteryzującego się przepuszczalnością powietrza w klasie 4,
- wyposażonego w szybę zespoloną IGU o wartości izolacyjności akustycznej Rw(C;Ctr)=30(-1;-4)dB
Krok 1: z tablicy B.1, na podstawie wartości Rw=30dB dla szyby, odczytujemy wartość Rw dla okna, która wynosi Rw=33dB.
Krok 2: na podstawie wartości izolacyjności szyby obliczamy wartość wskaźnika RA2, która wynosi RA2 = RW + Ctr = 30 + (-4) = 26dB.
Krok 3: z tablicy B.2, na podstawie wartości RA2=26dB dla szyby, odczytujemy wartość RA2 dla okna, która wynosi RA2=28dB.
Krok 4: przyjmuje się, że wartość wskaźnika C dla okna wynosi -1dB.
Krok 5: na podstawie odczytanych z tablic wartości Rw=33dB i RA2=28dB obliczmy wartość wskaźnika Ctr = RA2 – Rw = 28 – 33 = -5dB.
Krok 6: obliczamy powierzchnię okna F = 1,6 x 1,7 = 2,72m2.
Krok 7: z tablicy B.3, dla obliczonego pola powierzchni okna F = 2,72 m2, odczytujemy wartość korekty, która wynosi -1dB.
Krok 8: dokonujemy korekty wartości Rw=33dB odczytanej w kroku 1 o wartość -1dB. Rw = 33 – 1 = 32dB.
Krok 9: wartość izolacyjności akustycznej okna, zapisana zgodnie z wymaganiami normy wynosi: Rw ( C ; Ctr ) = 32 ( -1 ; -5 )
Ta metoda może być stosowana dla izolacyjności akustycznej okien o wartości
Rw ≤ 38 dB lub RA2 = Rw + Ctr ≤ 34 dB !!!
Metoda 2: Określenie izolacyjności akustycznej okien za pomocą badań
Metoda ta może być stosowana dla wszystkich wartości Rw i RA2, jednak musi być stosowana dla wartości Rw > 38 dB lub RA2 = Rw + Ctr > 34 dB. Niewątpliwą zaletą metody badawczej jest uzyskiwanie lepszych wartości izolacyjności akustycznej okna w stosunku do metody tabelarycznej.
Przykład:
- okno jednoskrzydłowe,
- wymiary 1230 x 1480mm, F = 1,82m2
- system aluplast IDEAL 4000 – 2 uszczelki,
- przepuszczalność powietrza klasa 4,
- szyba 6/16/6 – Rw ( C ; Ctr ) = 31 ( -1 ; -3 )
Według metody tabelarycznej okno takie charakteryzuje się wartością izolacyjności akustycznej Rw (C;Ctr) = 33 (-1;-4), natomiast z badań uzyskano wynik Rw (C;Ctr) = 37 (-2;-4). Badania przeprowadzone zostały na oknach referencyjnych, czyli oknach o powierzchni mniejszej niż 2,7m2. Przenoszenie wyników badań na okna o innych rozmiarach dokonuje się zgodnie zasadami zawartymi w tablicy B.3.
Prześledźmy ten proces na przykładzie:
- wymagana izolacyjność akustyczna okien nie mniejsza niż Rw (C;Ctr) = 42 (-1;-5).
- okna o wymiarach 2200x2300mm wykonane z systemu Ideal 4000.
- powierzchnia okna wynosi 5,06m2, czyli powyżej 4,6m2.
- zgodnie z zapisem w tabeli B.3 wartość izolacyjności akustycznej zbadanego okna trzeba pomniejszyć o 3dB.
- oznacza to, że aby spełnić wymagania, okno w badaniu musiało uzyskać wartość Rw (C;Ctr) = 45 (-1;-5).
- taki poziom izolacyjności akustycznej osiągnięto w badaniu okna wykonanego w systemie Ideal 4000 z pakietem szybowym 13VSGSi/19/9VSGSi.
Podsumowanie:
- izolacyjność akustycznś okien o wartości Rw ≤ 38 dB lub RA2 = Rw + Ctr ≤ 34 dB można wyznaczyć za pomocą wartości tabelarycznych lub badań,
- izolacyjność akustyczną okien o wartości Rw > 38 dB lub RA2 = Rw + Ctr > 34 dB trzeba wyznaczyć za pomocą badań,
- często wartości izolacyjności akustycznej uzyskane w badaniach są leprze od tych określonych przy pomocy metody tabelarycznej.
Dział techniczny Aluplast opracował narzędzie umożliwiające dobór okien o określonej izolacyjności akustycznej w oparciu zarówno o dane tabelaryczne, jak również szeroką gamę przebadanych konstrukcji okiennych w różnych systemach aluplast z różnymi pakietami szybowymi.