Izolacyjność akustyczna okien jako właściwość eksploatacyjna

Normy dotyczące hałasu i izolacyjności akustycznej

Wymagania w zakresie ochrony przed hałasem zostały określone m. in w.:

• Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 305/2011, załącznik I
  "Obiekty budowlane muszą być zaprojektowane i wykonane w taki sposób, aby hałas odbierany przez osoby je zajmujące lub znajdujące się w pobliżu tych obiektów nie przekraczał poziomu stanowiącego zagrożenie dla ich zdrowia oraz pozwalał im spać, odpoczywać i pracować w zadowalających warunkach".
  
  
• Normie PN-B-02151-3:2015-10 „Akustyka budowlana. Ochrona przed hałasem w budynkach. Część 3: Wymagania dotyczące izolacyjności akustycznej przegród w budynkach i elementów budowlanych”
  Norma określa wymagania izolacyjności akustycznej dla wszelkich przegród w budynkach mieszkalnych i użyteczności publicznej. 
  
  
• Normie EN 14351-1
  Norma określa niezależne od materiału właściwości eksploatacyjne okien i nie tylko. 
  
  
• Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. 

aluplast

Co to jest izolacyjność akustyczna?

• Izolacyjność akustyczna określa różnicę między hałasem na zewnątrz i wewnątrz pomieszczenia w zależności od zastosowanej przegrody. 
  
  Poprzez przegrody w budynku rozumie się elementy, które oddzielają jego wnętrze od zewnątrz. Przegrody mogą zawierać różne elementy np. okna, drzwi, ściany, dach, urządzenie wentylacyjne itd. Przenikanie dźwięku przez przegrodę zewnętrzną jest spowodowane przenikaniem dźwięku przez każdy z tych elementów. 
  
  
• Współczynnik izolacyjności akustycznej przegrody określa wartość redukcji hałasu, którego źródło znajduje się poza przegrodą. Określa się go w decybelach. 
  
  
• Izolacyjność akustyczna okien jest jedną z właściwości, której poziom należy zadeklarować. W tym celu wypełnia się specjalną deklarację właściwości użytkowych. 
  Można powiedzieć, że izolacyjność akustyczna okna informuje, w jakim stopniu okno chroni przed hałasem.

Wybrane wskaźniki izolacyjności akustycznej 

aluplast

Jak powinno się deklarować izolacyjność akustyczną?

Zgodnie z normą EN 14351-1 właściwości akustyczne należy deklarować przy użyciu trzech wskaźników: Rw, C i Ctr.

Prawidłowy zapis powinien wyglądać następująco: Rw (C; Ctr).

Właściwości akustyczne podaje się w decybelach (dB). 

Hałas a zdrowie

Hałas może zagrażać przede wszystkim naszym uszom. Zbyt wysoki poziom dźwięku sprawia, że niszczą się delikatne tkanki ucha, przez co odczuwamy ból. W ekstremalnych przypadkach możemy nawet całkowicie utracić słuch. Hałas, który "nie boli" również może mieć na nas negatywny wpływ. Głośne słuchanie muzyki czy przebywanie w zbyt głośnym budynku także może być niebezpieczne. Choć w tym przypadku pogorszenie słuchu następuje w sposób bardziej powolny i stopniowy. Co ważne, komórki w uchu wewnętrznym NIE podlegają regeneracji. 

To jednak nie wszystko. Hałas może mieć również negatywny wpływ na nasze zdrowie psychiczne i komfort. Hałas powoduje stres, drażliwość i zmęczenie, utrudnia koncentrację i komunikację. W hałaśliwych pomieszczeniach łatwiej dochodzi też do wypadków. 

aluplast

Hałas i jego odczuwalność

w poniższej tabeli przedstawiono przykładowe źródła hałasu oraz ich percepcję.

Rodzaj hałasu	Wartość w dB	Odczuwalność
cisza	0	całkowity brak dźwięków
szum liści	20	dźwięk ledwie niesłyszalny
tykanie zegara	30	dźwięk bardzo cichy
szum biura	60	dźwięk umiarkowany
ruch uliczny	70	dźwięk głośny
hala fabryczna, bardzo ruchliwa ulica	90	dźwięk bardzo głośny
młot pneumatyczny	100	dźwięk ekstremalnie głośny
motocykl bez tłumika	110	dźwięk nie do wytrzymania
samolot odrzutowy z niewielkiej odległości	130	dźwięk bolesny

Jaka jest zalecana izolacyjność akustyczna okien?

 Według normy PN-B-02151 minimalna zalecana izolacyjność akustyczna wynosi:

• R’A2 = 30 dB,
• R’A2 = 25 dB (w miejscach użyteczności publicznej np. halach wystawowych czy kawiarniach).

Metody wyznaczania izolacyjności akustycznej okien

Izolacyjność akustyczną okna można wyznaczyć za pomocą dwóch metod:

• Wartości tabelaryczne 
  Metodę określa norma EN 14351-1+A1. 
• Badania laboratoryjne
  Badania laboratoryjne wykonuje się zgodnie z normą EN ISO 10140-2. Do przeprowadzenia pomiaru potrzebne są dwie komory połączone ze sobą ścianą, na której zamontowane jest badane okno. W jednej komorze umieszcza się źródło dźwięku - sztucznie wytworzony hałas. W drugiej mierzy się poziom dźwięku, przedostający się z komory pierwszej, stłumiony przez okno.  

Należy pamiętać, że ograniczenie poziomu hałasu w pomieszczeniu o:

• 1 dB jest praktycznie niezauważalne,
• 3 dB jest ledwo odczuwalne,
• 5 dB będzie stanowiło wyraźną różnicę,
• 10 dB oznacza zmniejszenie poziomu hałasu o połowę.

Prześledźmy metody wyznaczania izolacyjności akustycznej na przykładach:

Co wpływa na izolacyjność akustyczną okien?

• Kształt i wymiar

Z badań wynika, że najgorszymi właściwościami dźwiękoszczelnymi charakteryzują się okna o możliwie dużych wymiarach skrzydla w kształcie kwadratu. 

• Konstrukcja

Bez właściwych uszczelek nie można myśleć o dobrych osiągach konstrukcji okiennych w zakresie izolacyjności akustycznej. O uszczelkach w oknach PVC pisaliśmy tutaj. 

• Rodzaj oszklenia

Istotnym aspektem okna, który wpływa na dźwiękoszczelność, jest jego pakiet szybowy. Okno, które dobrze chroni przed hałasem, zwykle posiada pakiet szybowy, składający się z kilku warstw szkła. Przestrzeń między szybami wypełnia się gazem szlachetnym. Na izolacyjność akustyczną szyby wpływają:
- Wymiary geometryczne,
- Grubość oraz rodzaj szyb w pakiecie,
- Szerokość ramki dystansowej,
- Rodzaj i koncentracja gazu w przestrzeni międzyszybowej.

• Sposób montażu. 

Dobrze zamontowane okna powinny być szczelne. Najbardziej newralgicznym miejscem jest przestrzeń na styku muru i ościeżnicy. Zbyt duża szczelina w tym miejscu może skutkować pogorszoną ochroną przed hałasem. Nieszczelność oznacza również mostki termiczne. 

Jak wyciszyć okna?

1. Wymiana stolarki okiennej - jeżeli mamy taką możliwość

Stare okna, które nie chronią przed hałasem, czasami warto po prostu wymienić. Zwłaszcza jeśli dodatkowo mają właściwości cieplne na niskim poziomie. Dowiedz się, jak dostać dofinansowanie do wymiany okien. 

2. Regulacja okien PVC

Poprzez dociśnięcie skrzydła do ramy można zapobiec przedostawaniu się hałasu przez szczeliny. Istnieją specjalne klucze do regulacji docisku. Wiele osób decyduje się na taki zabieg, kiedy zbliża się okres zimowy, gdyż doszczelnienie chroni również przed zimnem. 

3. Uszczelnienie okien PVC

Uszczelki moga się zużywać. Mogą też zostać uszkodzone. Jednak bez prawidłowego uszczelnienia, trudno mówić o dźwiękoszczleności. W celu przedłużenia żywotności tego elementu okna na pewno warto zadbać o jego konserwację. Natomiast jeśli widzisz, że twoje uszczelki są w złym stanie, wymień je. Więcej na temat uszczelek przeczytasz tutaj. 

4. Okiennice i rolety 

Okiennice i rolety są dodatkową warstwą, która odgradza budynek od źródła hałasu. Okażą się one dodatkowo skuteczne, kiedy zostaną wykonane z dźwiękochłonnego materiału. Tak naprawdę każda warstwa np. meble czy zasłony mogą stanowić naturalną izolację. 

Hałas zdecydowanie zaburza nasz komfort. Na szczęście, nowoczesne okna w dużej mierze radzą sobie z tym problemem. Jeśli jednak nie masz możliwości wymiany okien w swoim domu na nowsze, możesz wymienić uszczelki (jeśli tego wymagają), wyregulować okna lub zainwestować w warstwę ochronną. Jeśli natomiast szykujesz się do zakupu okien, a wiesz, że hałas to bodziec, który chcesz wyeliminować, koniecznie sprawdź właściwości okien na ich deklaracji właściwości użytkowych.